Acute myeloide leukemie is een moeilijk te genezen vorm van beenmergkanker waarbij 5 jaar na de diagnose nog ongeveer 25% van de patiënten in leven is. Sinds kort weten we dat het immuunsysteem van de patiënt voor stamceltransplantatie een belangrijke rol speelt in de genezing van leukemie. Darmbacteriën kunnen dit immuunsysteem beïnvloeden.  

Alexander de Porto gaat met zijn stipendium onderzoeken of er samenstellingen van darmbacteriën en hun metabolieten (stofwisselingsproducten) zijn die gekoppeld zijn aan de aan- of afwezigheid van leukemiecellen in het beenmerg na chemotherapie en voor stamceltransplantatie. 

Immuunsysteem bij genezing leukemie 

Alexander: ‘De behandeling van acute myeloide leukemie bestaat uit chemotherapie met daarna een stamceltransplantatie. Sinds kort weten we dat het immuunsysteem een belangrijke rol speelt in de genezing van leukemie doordat het de kankercellen doodt, tegelijkertijd met de chemotherapie. Maar het immuunsysteem kan verlamming vertonen waardoor het niet goed in staat is de kankercellen op te ruimen. De kans op het terugkeren van de leukemie na behandeling is dan groter.’ 

Darmbacteriën zijn op verschillende manieren in staat om het immuunsysteem te beïnvloeden, onder andere door het maken metabolieten (stofwisselingsproducten). Deze metabolieten komen ook in het bloed terecht waardoor ze het immuunsysteem in het beenmerg kunnen beïnvloeden. Maar bij veel patiënten met leukemie is de samenstelling van de darmbacteriën en de metabolieten verstoord. Een verstoorde samenstelling zou bij kunnen dragen aan een verlamd immuunsysteem.  

Relatie darmbacterie-metaboliet 

Alexander: ‘Wij gaan twee zaken onderzoeken. Ten eerste of er samenstellingen van darmbacteriën en hun metabolieten zijn die gekoppeld zijn aan de aan- of afwezigheid van leukemiecellen in het beenmerg na chemotherapie en voor stamceltransplantatie.  

Daarnaast gaan wij onderzoeken of wij een relatie kunnen ontdekken tussen de samenstelling van de darmbacteriën en hun metabolieten en de werking (onder andere verlamming) van het immuunsysteem voorafgaand aan de stamceltransplantatie. Met deze inzichten hopen wij in de toekomst uiteindelijk de samenstelling van de darmbacteriën van patiënten met leukemie positief te kunnen beïnvloeden en daarmee de kans op overleving te vergroten.’  

Nieuwe call in 2024 

De volgende call voor het AUF Startstipendium zal in (voorjaar) 2024 worden uitgezet. Geïnteresseerde jonge wetenschappers kunnen in het voorjaar van 2024 op deze website meer informatie vinden. Contactadres: rs-startstipendium@amsterdamumc.nl.